راهنمای مقاله
کبد یکی از مهمترین اعضا بدن است که وظایفی چون پاکسازی سموم بدن، کمک به هضم غذا و ذخیره گلوکز را برعهده دارد. بیماری کبد چرب به کبد آسیب رسانده و از عملکرد مناسب آن جلوگیری میکند، اما تغییر سبک زندگی میتواند به بهبود این بیماری کمک کند. از این رو درادامه به بررسی رژیم غذایی کبد چرب میپردازیم.
آشنایی با رژیم غذایی کبد چرب
بیماری کبد چرب وضعیتی است که در آن چربی اضافی در کبد ذخیره شده و در صورت عدم درمان میتواند منجر به سیروز و نارسایی کبد شود. بیماری کبد چرب در افرادی با شرایط خاص مانند چاقی و دیابت نوع 2 شایعتر است.
افراد مبتلا به بیماری کبد چرب اغلب دارای شرایطی به نام مقاومت به انسولین هستند. این بدان معناست که بدن انسولین میسازد اما نمیتواند به خوبی از آن استفاده کند، درنتیجه گلوکز در خون جمع شده و کبد آن را به چربی تبدیل میکند. مواد غذایی زیر لازم است در رژیم غذایی کبد چرب گنجانده شود:
1- سبزیجات
سبزیجات یکی از مواد غذایی مهم در رژیم غذایی کبد چرب است. ترکیبات موجود در اسفناج و سایر سبزیجات برگ دار میتواند به مبارزه با بیماری کبد چرب کمک کند، زیرا از تجمع چربی جلوگیری میکند. یک مطالعه در سال 2021 نشان داد که خوردن اسفناج خطر ابتلا به بیماری کبد چرب را کاهش میدهد.
2- ماهی
ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین، ماهی تن و قزل آلا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند. تحقیقات نشان میدهد که مکملهای امگا 3 میتواند با کاهش سطح چربی کبد و تری گلیسیرید، برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب مفید باشد. بنابراین لازم است مصرف ماهی در رژیم غذایی کبد چرب گنجانده شود.
3- قهوه
قهوه از نوشیدنیهای لذیذ رژیم غذایی کبد چرب است. مصرف قهوه میتواند از بدن در برابر بیماری کبد چرب محافظت کند چرا که به کاهش آنزیمهای غیر طبیعی کبد کمک میکند.
یک بررسی در سال 2021 نشان داد که مصرف منظم قهوه با کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد چرب و همچنین کاهش خطر پیشرفت فیبروز کبد در افرادی که قبلاً مبتلا به بیماری کبد چرب بودند، مرتبط است.
4- بلغور جو دوسر
غذاهای غنی از فیبر مانند بلغور جو دوسر با کاهش خطر بیماری کبد چرب مرتبط است. مطالعات نشان داده است که یک رژیم غذایی غنی از مواد غذایی با فیبر بالا مانند جو دوسر برای مبتلایان به بیماری کبد چرب موثر است و میتواند به کاهش سطح تری گلیسیرید کمک کند.
5- آجیل
آجیل یک میان وعده مناسب در رژیم غذایی کبد چرب است. مصرف آجیل با کاهش التهاب، مقاومت به انسولین و شیوع کمتر بیماری کبد چرب همراه است.
6- زردچوبه
دوزهای بالای کورکومین( ماده فعال زردچوبه) میتواند نشانگرهای آسیب کبدی را در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب کاهش دهد. درنتیجه اضافه کردن زردچوبه به رژیم غذایی کبد چرب میتواند اثرگذار باشد.
7- سیر
سیر یکی دیگر از مواد غذایی مهم در رژیم غذایی کبد چرب است چرا که آن به کاهش وزن و چربی در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب کمک میکند. در یک مطالعه بیماران مبتلا به بیماری کبد چرب که 800 میلی گرم پودر سیر در روز به مدت 15 هفته مصرف کردند، شاهد کاهش سطح چربی کبد بودند.
8- چربیهای اشباع نشده
تعویض منابع چربی اشباع شده مانند کره، تکههای چرب گوشت با منابع چربی غیراشباع شده مانند روغن زیتون، کره آجیل میتواند برای مبتلایان به بیماری کبد چرب مفید باشد.
غذاهای ممنوعه در رژیم غذایی کبد چرب
اگر به بیماری کبد چرب مبتلا هستید، لازم است از مصرف برخی غذاها اجتناب کرده یا حداقل مصرف آنها را کم کنید. این مواد غذایی به طور کلی به افزایش وزن کمک کرده و میتواند قند خون را افزایش دهد:
الکل
الکل میتواند عامل اصلی بیماری کبد چرب و همچنین سایر بیماریهای کبد باشد.
قند اضافی
از مصرف مواد غذایی با قند اضافی مانند آب نبات، نوشابهها، آب میوهها و… در رژیم غذایی کبد چرب خودداری شود. قند خون بالا باعث افزایش میزان چربی در کبد میشود.
نمک اضافی
مصرف بیش از حد نمک میتواند خطر ابتلا به بیماری کبد چرب را افزایش دهد. توصیه میشود که مصرف نمک به کمتر از 2300 میلی گرم در روز محدود شود.
نکات بیشتر درباره بهبود بیماری کبد چرب
علاوه بر اصلاح رژیم غذایی، چند تغییر دیگر در سبک زندگی وجود دارد که میتواند به بهبود سلامت کبد کمک کند که شامل موارد زیر است:
- ورزش همراه با رژیم غذایی کبد چرب، میتواند به کاهش وزن و مدیریت بیماری کبد کمک کند. در بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه ورزش هوازی توصیه میشود. ورزش هوازی میتواند میزان چربی کبد را کاهش دهد.
- دیابت کنترل شود. دیابت و بیماری کبد چرب اغلب با هم بروز میکنند. رژیم غذایی و ورزش میتواند در مدیریت هر دو بیماری کمک کند.
- حتی کاهش تنها 5 درصد از وزن بدن میتواند منجر به کاهش چربی در کبد شود. لازم به ذکر است کاهش وزن سریع میتواند اوضاع سلامتی را بدتر کند.
سخن آخر
بیماری کبد چرب وضعیتی است که در آن چربی اضافی در کبد ذخیره شده و منجر به کاهش عملکرد آن میشود. تغییر در برنامه غذایی و ورزش میتواند به بهبود این بیماری کمک کند. رژیم غذایی کبد چرب بهتر است شامل سبزیجات، ماهی، سیر، آجیل، قهوه و… باشد.
